“Đò lên Thạch Hãn ơi chèo nhẹ

Đáy sông còn đó bạn tôi nằm.

Có tuổi hai mươi thành sóng nước

Vỗ yên bờ mãi mãi ngàn năm.”

Những câu thơ day dứt của cựu chiến binh Lê Bá Dương từ lâu đã in sâu trong tâm trí người Việt, như tiếng vọng của một thời máu lửa. Thế nhưng, chỉ đến khi ngồi trong rạp chiếu phim, chúng tôi – tập thể lớp 12A, cùng cô chủ nhiệm và các bậc phụ huynh – mới cảm nhận hết được sức nặng của từng con chữ. Bộ phim “MƯA ĐỎ” không chỉ tái hiện trận chiến 81 ngày đêm tại Thành cổ Quảng Trị năm 1972, mà còn gợi nhắc cả một ký ức bi hùng, nơi tuổi hai mươi đã hóa thành bất tử để giữ lấy hòa bình cho Tổ quốc.

Bộ phim tái hiện lại 81 ngày đêm khốc liệt tại Thành cổ Quảng Trị năm 1972, nơi được ví như “túi bom, chảo lửa”. Phim xoay quanh tiểu đội 1 – những chàng trai ở độ tuổi đẹp nhất của đời người, họ đến từ những miền quê, những giảng đường khác nhau, mang trong mình những ước mơ, khát vọng của tuổi trẻ: người là sinh viên Nhạc viện Hà Nội sắp được du học, có người là họa sĩ trẻ mang theo giấy bút giữa bom đạn, có cậu học trò chưa kịp tốt nghiệp trung học nhưng quyết tâm viết đơn bằng máu để ra trận. Cùng họ còn có tiểu đội trưởng Tạ – người nông dân chân chất, luôn đau đáu nỗi nhớ vợ con nhưng sẵn sàng hy sinh tất cả vì đồng đội. Bắc – Trung – Nam, tất cả đã hội tụ trong một tiểu đội nhỏ bé nơi chiến hào để chiến đấu vì một lý tưởng chung: bảo vệ Thành cổ, bảo vệ từng tấc đất Tổ quốc.

Đối diện với kẻ thù được trang bị hiện đại, lính Giải phóng phải đối mặt với vô vàn gian khổ. Cơm ăn thiếu thốn, thương binh buộc phải cưa chân không thuốc tê, quân y nghẹn ngào thốt lên: “Mỗi ngày, mất đi hàng trăm người.” Nhưng trong gian khổ ấy lại sáng ngời tinh thần bất khuất.

Một trong những trường đoạn khiến cả rạp lặng đi là khi chiến sĩ Hải bị giặc bắt, treo lên cao và tra tấn dã man. Trước đòn roi và lửa đạn, anh vẫn dõng dạc hô vang: “Tôi là Hải của K3 Tam Sơn!”. Đó không chỉ là lời khẳng định tên tuổi, mà còn là lời thề danh dự của một người lính Thành cổ. Và khi thân xác anh bốc cháy, chiến sĩ Hải đã hóa thành một ngọn đuốc sống – ngọn đuốc soi sáng niềm tin chiến thắng cho đồng đội. Ngọn lửa ấy cũng như lời nhắc nhở cho thế hệ trẻ hôm nay: sức mạnh của niềm tin, lòng kiêu hãnh và tình yêu Tổ quốc có thể vượt lên trên mọi nỗi đau thể xác.

Trong số những gương mặt trẻ của tiểu đội 1, hình ảnh chiến sĩ Tú khiến chúng tôi – những học sinh lớp 12A – day dứt hơn cả. Tú chỉ vừa bằng tuổi chúng tôi bây giờ, lẽ ra cũng đang ngồi trong lớp học, mơ mộng về kỳ thi, về ước mơ phía trước. Vậy mà, giữa bom đạn, cậu đã viết thư bằng máu để xin ra trận, khoác lên mình bộ quân phục còn rộng thùng thình, non nớt nhưng đầy quyết tâm. Và khi nằm trên chiếc bè trôi dọc Thạch Hãn cùng Cường, Tú vẫn khẳng định: “Tuổi em nhỏ, nhưng gan đánh giặc của em không nhỏ.”

Giữa khói lửa, Tú vẫn giữ nét hồn nhiên của tuổi mười bảy: lén mang một chú chim non về chăm, bị đồng đội mắng “giữ mạng còn chưa xong”; khi cả đội ngồi nghỉ lại thì thầm hỏi: “Anh có nghe tiếng dế không?” Những chi tiết nhỏ ấy khiến người xem thắt lòng – bởi trong bộ quân phục bụi bặm, Tú vẫn là một cậu học trò yêu sự sống, yêu tiếng côn trùng ngoài đồng, yêu những điều rất đỗi bình dị.

Khoảnh khắc Tú chìm xuống đáy sông là một trong những cảnh ám ảnh nhất. Trước khi buông mình vào lòng nước đỏ lửa, cậu vẫn cố gắng gọi hai tiếng “Mẹ ơi…”. Tiếng gọi ấy làm người xem chết lặng – bởi dù là chiến sĩ, Tú vẫn chỉ là một đứa con chưa kịp lớn, khát khao vòng tay của mẹ trong giây phút cuối cùng.

Khoảnh khắc ấy khiến chúng tôi lặng người. Tuổi mười bảy, mười tám của chúng tôi hôm nay tràn đầy nắng gió thanh xuân, còn tuổi mười bảy của Tú lại vĩnh viễn dừng lại bên dòng sông đỏ lửa năm nào.

Tú mới chỉ bằng tuổi chúng tôi hiện tại, lẽ ra đang cắp sách tới trường, vậy mà đã viết thư bằng máu xin ra trận với lời khẳng định: “Em nhỏ, nhưng những thứ khác của em không nhỏ.” Đến giây phút chìm xuống đáy sông, cậu vẫn cố gọi đồng đội . Sự hy sinh ấy khiến chúng tôi lặng đi, tự hỏi: nếu sống trong thời chiến, liệu mình có đủ dũng cảm như Tú để đặt Tổ quốc lên trên tuổi trẻ và mơ ước riêng?

Cái kết của Mưa đỏ ám ảnh người xem bởi sự đối lập: hai chiến sĩ ở hai chiến tuyến, Cường – người lính Giải phóng, và Quang – lính Việt Nam Cộng hòa, cùng ngã xuống. Trong tay họ là hai nửa của chiếc khăn rằn, một hình ảnh vừa đau xót vừa biểu tượng. Quang giằng lấy nửa khăn như muốn chiếm lấy miền Bắc, Cường giữ phần còn lại để bảo vệ miền Nam. Cuộc chiến của họ như tái hiện cả đất nước bị chia cắt, giành giật từng tấc đất tại Thành cổ. Cường hiên ngang ngửa mặt khi ngã xuống  – bất khuất, chính nghĩa. Quang gục mặt úp – như thể không thể ngẩng cao đầu. Và rồi, trên màn ảnh, hai ngôi mộ hiện lên: một bên khắc chữ “Liệt sĩ”, một bên chỉ là cái tên vỏn vẹn. Khoảnh khắc ấy khiến cả rạp lặng đi.

Nhưng nỗi đau chiến tranh không chỉ nằm ở chiến trường. Bộ phim còn khắc họa hai người mẹ – mẹ Cường và mẹ Quang. Họ đứng ở hai bờ chiến tuyến, nhưng cùng chung một nỗi đau mất con. Nước mắt của họ đều mặn chát như nhau. Chiến tranh đã đi qua, bom đạn đã ngưng rơi, đất nước đã hòa bình, nhưng nỗi đau của những người mẹ Việt Nam thì vẫn còn hiện hữu mãi. Những đứa con của mẹ, đã hóa thành đất, thành sông núi, để rồi hôm nay trở thành dáng hình của đất nước.

Khi đèn phòng chiếu phim bật sáng, chúng tôi – những học sinh lớp 12A – không ai vội vàng đứng dậy. Ánh mắt cô giáo chủ nhiệm như lặng hơn, phụ huynh cũng rưng rưng chẳng nói thành lời. Còn chúng tôi, những học trò đang ở tuổi mười bảy, mười tám, trong lòng dâng lên nhiều cảm xúc. Một phần bàng hoàng, day dứt trước sự tàn khốc của chiến tranh; một phần tự hào, biết ơn trước những hy sinh để hôm nay ta được sống trong hòa bình. Có lẽ, đây sẽ là kỷ niệm khó quên trong năm cuối cấp của chúng tôi – khoảng thời gian thanh xuân chỉ còn đếm ngược từng ngày. Gần một ngàn ngày cắp sách dưới mái trường THPT Văn Lâm, giờ khắc này như một lời nhắc nhở để chúng tôi sống trách nhiệm hơn, yêu thương nhiều hơn, trân trọng từng khoảnh khắc bên nhau.

Năm nay, khi cả nước kỷ niệm 80 năm Quốc khánh nước Cộng hòa Xã hội Chủ nghĩa Việt Nam (2/9/1945 – 2/9/2025), “MƯA ĐỎ” vang lên như một khúc tưởng niệm, một lời nhắc nhở tha thiết: hòa bình hôm nay được đánh đổi bằng máu xương của biết bao thế hệ. Bộ phim không chỉ tái hiện lịch sử, mà còn gửi gắm thông điệp sâu sắc đến lớp trẻ – những người sẽ tiếp bước cha anh, giữ vững và xây đắp tương lai của đất nước.

Phùng Thị Mỹ Duyên 12A- K57

THPT VĂN LÂM